بخش اصلی در آبنما به عنوان یک محصول دکوراتیو جذاب، آب است و زیبایی آبنما به نحوه جریان آب داخل آن بستگی دارد. با اطلاع از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما میتوان از جمع شدن آلودگیها و جلبک آب در آن جلوگیری کرد. در این مقاله به بررسی کامل این موضوع، نحوه ایجاد و روشهای جلوگیری از ایجاد جلبک در آبنماها خواهیم پرداخت.
روشهای جلوگیری از رشد جلبک | |||
روشها | مزایا | معایب | مناسب برای |
استفاده از گیاهان ضد جلبک | کاهش هزینهها | نتیجه صد در صدی ندارد | آبنماهای باغی، خانگی و مخصوص فضاهای باز |
استفاده از سرکه و نمک | کاربرد ساده و راحت کاهش هزینهها | نتیجه صد در صدی ندارد | برای تمام آبنماها قابل استفاده است. |
استفاده از مواد شیمیایی | عملکرد سریع | آسیب به محیط زیست | برای آبنماهای باغی و فضاهای باز پیشنهاد میشود |
نگهداری و مراقبتهای دورهای | جلوگیری از رشد جلبکها و کاهش آلایندههای آب | عدم اجرای صد در صد موارد | تمام آبنماها باید به صورت دورهای کنترل وآب آنها تعویض شود. |
چرا جلبکها در آبنما رشد میکنند؟
قبل از اینکه به بررسی روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما بپردازیم، ابتدا باید با دلایل رشد آن آشنا شد. جلبک یکی از مشکلات رایج در آب استخرها و آبنماها است که روی زیبایی، مشکلات بهداشتی، کیفیت و عملکرد تجهیزاتتأثیر خواهد داشت. برخی از اصلیترین دلایل رشد جلبک در آبنماها شامل موارد زیر است:
تأثیر دمای آب بر رشد جلبکها
یکی از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما، پیشگیری از بالا رفتن دمای آب آن است. در فصلهای گرم سال و در مکانهایی که دمای هوا بالا باشد، آب داخل آبنما نیز گرمتر از حد نرمال خواهد شد که نتیجه آن ایجاد جلبک میباشد.
نقش تابش نور مستقیم در رشد جلبکها
در صورتی که دنبال روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما هستید، نباید این محصول دکوراتیو را در برابر تابش مستقیم نور آفتاب قرار دهید. نور خورشید، اصلیترین منبع انرژی برای رشد جلبک آب به شمار میآید.
وجود مواد مغذی اضافی در آب و تأثیر آن بر جلبکها
حفظ سلامت آب و پاکیزگی آن نیز یکی دیگر از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما است. ورود انواع آلودگیها مثل گردوخاک، فضولات حیوانی، برگ و شکوفه درختان باعث افزایش مواد مغذی داخل آب خواهد شد. این مواد به صورت طبیعی زمینه را برای رشد جلبک آب فراهم میکنند.
راهکارهای طبیعی برای جلوگیری از جلبک در آبنما
روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما بسیار زیادند و میتوان هر کدام از آنها را با توجه به شرایط آبنما، استفاده کرد. با بررسی مواردی که در ادامه بیان میکنیم، میتوانید از بهترین روش برای جلوگیری از ایجاد جلبک در آبنما استفاده کنید.
استفاده از گیاهان ضد جلبک
یکی از بهترین روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها، استفاده از گیاهان ضد جلبک است. این گیاهان با مصرف مواد مغذی که داخل آب وجود دارند و برای رشد جلبکها نیز لازماند، از ایجاد جلبک در آبنماها جلوگیری میکنند. وجود مواد مغذی کمتر در داخل آب آبنماها، میزان تولید جلبک را به حداقل میرساند.
استفاده از مواد طبیعی مانند سرکه یا نمک برای جلوگیری از رشد جلبکها
یکی دیگر از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما که جزء راهکارهای طبیعی نیز به شمار میآید، استفاده از سرکه و نمک است. ریختن مقداری سرکه یا نمک حل شده در مخزن آبنما باعث کاهش آلایندهها و موادی میشود که علت اصلی رشد جلبکها هستند. استفاده از سرکه و نمک در تمیزکاریهای دورهای آبنماها نیز پیشنهاد میشود؛ چون تاثیرقابل توجهی در از بین بردن آلودگیها دارند.
آبنما خانگی کوچک کد AB452 با گیاه یشم و دو عدد شمع سنگی
آبنما سنگی خانگی دو گیاه کد AB652 همراه با گیاه آگاو و دو عدد شمع سنگی
استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل جلبکها
استفاده از مواد شیمیایی، به عنوان راحتترین روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما است. این مواد باعث از بین رفتن یا پیشگیری از ایجاد انواع جلبکهای سفید و سبز داخل آبنما میشود. تنوع این مواد شیمیایی بالاست و میزان استفاده از هر کدام از این مواد نیز با یکدیگر متفاوت است.
انواع ضد جلبکهای شیمیایی و نحوه استفاده از آنها
استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک در دنیای صنعتی و مدرن افزایش پیدا کرده است. یکی از مصارف بالای این مواد، کاربرد آن برای از بین بردن جلبکهای داخل آب آبنماها است. انواع مواد شیمیایی ضد جلبک با تنوعی بسیار بالا عرضه میشوند که برخی از کاربردیترین آنها شامل موارد زیر هستند.
• بنزالکونیوم کلراید: یکی از بهترین مواد شیمیایی برای از بین بردن سریع جلبک و باکتریهای موجود در آب به شمار میآید.
• سدیم هیپوکلریت جامد یا محلول: این ماده که به عنوان آب ژاول نیز عرضه می شود، باعث از بین رفتن باکتریها و جلوگیری از رشد جلبکهامیشود.
• کلسیم هیپوکلریت یا کلرید آهک: یکی از بهصرفهترین مواد شیمیایی برای ضدعفونی کردن مخزنها و استخرهای آب است.
• قرص کلر: جزء مؤثرترین مواد شیمیایی ضد جلبک است که باعث ضدعفونی آب نیز میشود.
مزایا و معایب استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک
استفاده از مواد شیمیایی به عنوان اصلیترین روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما، دارای مزیتها و معایب مخصوص به خود است. اصلیترین مزیتهای استفاده از این مواد، شامل موارد زیر است:
• با از بین بردن آلودگیها و باکتریهای موجود در آب، باعث شفافیت آب آبنماها میشود.
• کنترل رشد باکتری که باعث کاهش کیفیت آب و تغییر رنگ آن میشود، یکی دیگر از مزیتهای مهم استفاده از این مواد شیمیایی است.
• برای استفاده از این مواد نیاز به تجهیزات خاصی نیست و با در نظر گرفتن مقداری که باید در هر لیتر آب ریخته شود، آن را با آب داخل آبنما ترکیب میکنند.
استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک در کنار تمام مزیتها، دارای معایبی نیز هست:
• با توجه به تبخیر آب داخل آبنماها، استفاده بیش از حد از این مواد در ترکیب با آب، میتواند باعث کاهش کیفیت هوا شود.
• استفاده از این مواد باعث تغییر ph آب میشود که نتیجه آن ایجاد شرایط نامطلوب برای موجودات زنده در طبیعت است.
• عدم رعایت دوز مناسب این مواد با توجه به حجم و مقدار آب، باعث تغییر رنگ آب خواهد شد.
نکات ایمنی هنگام استفاده از ضد جلبکهای شیمیایی
استفاده از مواد شیمیایی به عنوان یکی از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها باید با رعایت برخی از نکات ایمنی انجام شود. عدم توجه به برخی از نکات میتواند منشأ بسیاری از مشکلات باشد.
• میزان استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک با یکدیگر متفاوت است و باید هنگام ترکیب به مقدار استاندارد ماده توجه داشت.
• بعد از اضافه کردن مواد شیمیایی به آب داخل آبنما باید نسبت به تماس حیوانات خانگی و کودکان با آب حساسیت بیشتری داشت.
• میزان استفاده از مواد شیمیایی ضد جلبک برای آبنماهایی که در فضاهای بسته قرار دارند معمولاً کمتر از آبنماهای فضای باز است. استفاده بیش از حد از این مواد در فضای بسته، میتواند باعث کاهش کیفیت هوا و حساسیتهای تنفسی شود.
اهمیت نورپردازی مناسب در جلوگیری از رشد جلبکها
اگرچه روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما بسیار زیادند ولی با رعایت برخی نکات بسیار ساده، میتوان سرعت رشد آنها را به صورت قابل توجهی کاهش داد. همان طور که در ابتدای مقاله نیز به آن اشاره کردیم، تابش نور میتواند رشد جلبکها را سرعت دهد. در چنین شرایطی با ایجاد تغییراتی در نورپردازی، امکان جلوگیری از رشد بی رویه جلبکها وجود دارد.
چگونه نور زیاد میتواند رشد جلبکها را تسریع کند؟
تابش نور آفتاب و حتی لامپهایی که در آبنماها برای نورپردازی استفاده میشوند، یکی از عوامل تأثیرگذار بر رشد جلبکها است. در روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما، میتوان با کاهش میزان تابش نور آفتاب و لامپها، سرعت رشد جلبکها را به صورت طبیعی کاهش داد. تابش بیش از حد نور، علاوه بر اینکه یک منبع انرژی برای رشد جلبک به شمار میآید، باعث افزایش دمای آب نیز میشود. دما نیز یکی دیگر از عوامل کمک کننده برای رشد بهتر جلبکها است.
نکات و راهکارهایی برای نورپردازی بهینه آبنما
استفاده از راهکارهای اصولی در نورپردازی به عنوان یکی از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها، باعث کاهش هزینهها و جذابیت بیشتر این محصول دکوراتیو خواهد شد. نورپردازی به عنوان یکی از بخشهای مهم در راه اندازی آبنماها است. ولی عدم رعایت برخی نکات و اجرای نادرست آن میتواند باعث رشد جلبکها در آب شود. برخی از کاربردیترین راهکارها را در ادامه بیان میکنیم.
• نورپردازی از پایین به بالا: انجام این کار باعث میشود تا علاوه بر زیبایی بیشتر آبنما، تأثیرگذاری نور بر ذرات مغذی داخل آب که باعث رشد جلبکها خواهد شد، به حداقل برسد.
آبنما خانگی کوچک کد AB452 با گیاه یشم و دو عدد شمع سنگی
آبنما سنگی خانگی دو گیاه کد AB652 همراه با گیاه آگاو و دو عدد شمع سنگی
• استفاده از نورهای مخفی: یکی دیگر از روشهای بهینه در نورپردازی آبنماها، استفاده از نورهای مخفی است. در این روش، نور لامپها کاملاً طبیعی بوده و کمترین تأثیر را بر آب داخل آبنما و رشد جلبک خواهد داشت.
• ایجاد نقاط کانونی برای تابش نور: برای جلوگیری از تابش مستقیم نور بر سطح آب، میتوان یک یا چند نقطه کانونی روی آبنما ایجاد و جهت نور را روی آن قسمتها ثابت کرد. انجام این کار باعث میشود تا تابش مستقیم نور روی سطح آب داخل آبنماها به حداقل برسد.
استفاده از پوششهای محافظ برای جلوگیری از تابش نور مستقیم
تابش مستقیم نور که یک منبع انرژی بوده و میتواند روی افزایش دمای آب نیز تأثیرگذار باشد، یکی از دلایل اصلی رشد جلبکها است. یکی از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها، قرار دادن یک پوشش محافظ روی سطح آب میباشد. این راهکار برای آبنماهایی مناسب است که در تمام ساعات روز، زیر تابش مستقیم نورطبیعی یا مصنوعی هستند. با این کار میتوان فرایند رشد جلبک را به حداقل رساند.
نکات نگهداری و شستشوی منظم آبنما
اصلیترین راهکار نگهداری از آبنما که جزء روشهای جلوگیری از جلبک در آبنما نیز هست، شستشوی منظم آن است. با رعایت چند نکته ساده در نگهداری و شستشو، میتوان از رشد جلبک در آبنماها جلوگیری کرد.
اهمیت فیلترهای آب و سیستمهای تصفیه در کنترل جلبکها
به کمک سیستمهای تصفیه، میتوان تمام آلایندههایی که در آب وجود دارند و منشأ ایجاد جلبک به شمار میآیند را جدا کرد. اگر دنبال روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها هستید باید ابتدا از آب تصفیه شده در داخل آن استفاده کنید. نصب فیلترها و دستگاههای تصفیه آب مناسب روی آبنما برای داشتن آب صاف و بدون آلاینده، الزامی است.
چگونه شستشوی منظم و تعویض آب میتواند رشد جلبکها را کاهش دهد؟
حتی اگر تمام روشهای جلوگیری از رشد جلبک در آبنما را انجام داد ولی شستشوی آبنما و تعویض آب آن رعایت نشود، نتیجهای نخواهد داشت. نگهداری آب در یک مکان برای مدت زمان طولانی، منشأ آلودگیها و آلایندههای مختلف است. تنها راهکار برای رفع این مشکل، تعویض آب است.
روشهای نگهداری آبنما برای جلوگیری از رشد جلبکها
برخی روشهای جلوگیری از رشد جلبک در نحوه نگهداری آبنما بسیار سادهاند و با رعایت آنها، میتوان هزینههای نگهداری از آبنماها را کاهش داد. برخی از این موارد عبارتاند از:
• جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب به سطح آب برای مدت زمان طولانی در طول روز
• تعویض دورهای آب برای کاهش آلودگیها و آلایندههای آب
• توجه به محل نصب آبنما برای جلوگیری از ریزش برگ درختان و سایر آلایندهها به داخل آب
• ضدعفونی کردن مخزن آب برای از بین بردن آلودگیها و آلایندهها
سؤالات متداول
1- چه عواملی باعث رشد سریعتر جلبکها در آبنما میشوند؟
تابش مستقیم نور آفتاب به سطح آب، افزایش دما و وجود ناخالصیها در آب جزء مواردی هستند که باعث رشد سریع جلبک در آبنماها میشوند.
2- بهترین روشهای طبیعی برای جلوگیری از رشد جلبک در آبنما چیست؟
بهترین روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها به صورت طبیعی، استفاده از گیاهان ضد جلبک و مواد ضدعفونی کننده طبیعی مثل نمک و سرکه است.
3- آیا استفاده از مواد شیمیایی برای کنترل جلبکها در آبنما توصیه میشود؟
یکی از روشهای جلوگیری از جلبک در آبنماها، کاربرد مواد شیمیایی است که استفاده از آن باید با رعایت نکات ایمنی انجام گیرد. در صورت نیاز بهتر است از مواد شیمیایی با دوز پایین استفاده کرد تا آسیبی به طبیعت و فضای اطراف وارد نشود.
4- چه زمانی باید آب آبنما را تعویض کرد تا از بوی نامطبوع و رشد جلبک جلوگیری شود؟
تعویض آب آبنماها باید هر دو هفته یکبار یا حداقل ماهی یکبار انجام گیرد تا از رشد جلبکها در آن جلوگیری شود.
5- آیا استفاده از پوششهای محافظ برای آبنما در جلوگیری از رشد جلبکها مؤثر است؟
استفاده از پوششهای محافظ در آبنماها از تابش مستقیم نور بر سطح آب و ورود آلایندهها جلوگیری میکند. این موارد که سرعت ایجاد و رشد جلبکها را افزایش میدهند، با استفاده از پوششهای محافظ به حداقل میرسند.